Κάτω Νευροκόπι: Η ιστορία του

Η ευρύ­τε­ρη περιο­χή του Κάτω Νευ­ρο­κο­πί­ου έχει κατοι­κη­θεί από την Παλαιο­λι­θι­κή περί­ο­δο. Οι κάτοι­κοι κατά την Αρχαϊ­κή επο­χή είχαν επα­φές με τα κεντρι­κά Βαλ­κά­νια, αλλά και με τα παρά­λια της Μακε­δο­νί­ας και Θρά­κης. Οι φυλές που κατοι­κού­σαν ήταν Θρα­κι­κές, κυρί­ως Οδο­μά­ντες και Ηδω­νοί. Η περιο­χή του λεκα­νο­πε­δί­ου του Κάτω Νευ­ρο­κο­πί­ου κατα­κτή­θη­κε από το Φίλιπ­πο Β΄. Μετά τη Μάχη των Φιλίπ­πων, το 42 π.Χ. εγκα­τα­στά­θη­καν στην περιο­χή, Ρωμαί­οι. Κατά τη Βυζα­ντι­νή περί­ο­δο, υπήρ­χαν μεγά­λα κτή­μα­τα, ιδιω­τι­κά και μονα­στι­κά. Μετά τον 7ο αιώ­να η περιο­χή δέχτη­κε κύμα­τα σλα­βι­κών επι­δρο­μών από το Βορρά.

Το 1383 κατα­κτή­θη­κε η περιο­χή από τους Οθω­μα­νούς και εγκα­τα­στά­θη­καν στην περιο­χή μου­σουλ­μά­νοι. Το 1530 είχε 385 χρι­στια­νι­κά και 219 μου­σουλ­μα­νι­κά νοι­κο­κυ­ριά ^[.

Το 1870 ιδρύ­θη­κε η Βουλ­γα­ρι­κή εξαρ­χία και μια μακρά περί­ο­δος εθνι­κών αντα­γω­νι­σμών λαμ­βά­νει χώρα και στο Κάτω Νευ­ρο­κό­πι. Το 1882 ξεκί­νη­σε η προ­σπά­θεια της Ελλη­νι­κής πλευ­ράς να αμυν­θεί στις Βουλ­γα­ρι­κές αξιώ­σεις με τη βοή­θεια της ελλη­νορ­θό­δο­ξης Μητρό­πο­λης. Οι εξαρ­χι­κοί του Κάτω Νευ­ρο­κο­πί­ου διεκ­δί­κη­σαν το ναό του Αγί­ου Δημη­τρί­ου. Το 1899 οι εξαρ­χι­κοί προ­κά­λε­σαν επει­σό­δια για τον έλεγ­χο του ναού και η Οθω­μα­νι­κή διοί­κη­ση απο­φά­σι­σε να ανα­στεί­λει τη λει­τουρ­γία του. Το Πάσχα του 1901 οι Οθω­μα­νι­κή διοί­κη­ση επέ­τρε­ψε την επα­να­λει­τουρ­γία του ναού με τη συμ­φω­νία της εναλ­λάξ λει­τουρ­γί­ας σε ελλη­νι­κά και βουλ­γα­ρι­κά, αλλά το Πάσχα του 1902 λόγω της συνέ­χι­σης των επει­σο­δί­ων, ο ναός ξανά­κλει­σε. Την επό­με­νη χρο­νιά, Βούλ­γα­ροι κομι­τα­τζή­δες ανέ­λα­βαν ένο­πλη δρά­ση στην περιο­χή προ­κει­μέ­νου να τρο­μο­κρα­τή­σουν τους Ελλη­νι­κούς πλη­θυ­σμούς. Τότε δολο­φο­νή­θη­κε και ο δάσκα­λος Θωμάς Παπα­γε­ωρ­γί­ου. Στην κορύ­φω­ση του Μακε­δο­νι­κού Αγώ­να, τον Οκτώ­βριο του 1903, με πρω­το­βου­λία του μητρο­πο­λί­τη Δρά­μας, ο ναός του Αγί­ου Δημη­τρί­ου λει­τούρ­γη­σε ξανά, ενό­ψει της γιορ­τής του ομώ­νυ­μου αγί­ου με συμ­με­το­χή πατριαρ­χι­κών και εξαρ­χι­κών. Ανή­με­ρα του Αγί­ου Δημη­τρί­ου όμως, ένο­πλη ομά­δα 30 κομι­τα­τζή­δων επι­τέ­θη­καν στο ναό και συνέ­λα­βαν τους Έλλη­νες εκκλη­σια­στι­κούς επι­τρό­πους Ιωάν­νη Ζαφει­ρί­ου, Νικό­λαο Γερ­μα­νό, το γιο του Γεώρ­γιο Γερ­μα­νό και το δάσκα­λο Κων­στα­ντί­νο Χρη­στί­δη, τους οποί­ους εκτέ­λε­σαν. Την παρα­μο­νή των Χρι­στου­γέν­νων του 1906, σώμα 300 κομι­τα­τζή­δων περι­κύ­κλω­σαν το Κάτω Νευ­ρο­κό­πι και μετά από τρί­ω­ρη επί­θε­ση δολο­φό­νη­σαν τους Έλλη­νες προύχοντες.

Ο ελλη­νι­κός στρα­τός απε­λευ­θέ­ρω­σε την κωμό­πο­λη στις 4 Ιου­λί­ου του 1913. Τα επό­με­να χρό­νια, και μετά τις ανταλ­λα­γές πλη­θυ­σμών, στο Κάτω Νευ­ρο­κό­πι κατέ­φυ­γαν πρό­σφυ­γες από τη Μικρά Ασία, τον Πόντο και την Ανα­το­λι­κή Θρά­κη. Οι μου­σουλ­μά­νοι κάτοι­κοι μετα­νά­στευ­σαν στην Τουρ­κία σύμ­φω­να με την Ελλη­νο­τουρ­κι­κή ανταλ­λα­γή πλη­θυ­σμών ενώ, μέχρι το 1932, 324 εξαρ­χι­κές οικο­γέ­νειες μετα­νά­στευ­σαν στη Βουλ­γα­ρία.

Την 1η Απρι­λί­ου του 1927 η κωμό­πο­λη μετο­νο­μά­στη­κε από Ζύρ­νο­βο σε Κάτω Νευ­ρο­κό­πι.

- Δια­φή­μι­ση -

- Δια­φή­μι­ση -

- Δια­φή­μι­ση -