Κοινωνική Οικονομία.

 

Ανοι­χτή Επιστολή –

Προς: Πρω­θυ­πουρ­γό Κυριά­κο Μητσοτάκη

1. Υπουρ­γό Εργα­σί­ας, Κωστή Χατζηδάκη
2. Ανα­πλη­ρω­τή Υπουρ­γό Οικο­νο­μι­κών, Θεό­δω­ρο Σκυλακάκη

Αθή­να, Δευ­τέ­ρα 5  Ιου­λί­ου 2021

 

 Θέμα: σχέ­διο Ανά­καμ­ψης και ανθε­κτι­κό­τη­τας και τη συμ­βο­λή των φορέ­ων κοι­νω­νι­κής οικο­νο­μί­ας. (RECOVER)

 

Από: Συνερ­γα­ζό­με­να δίκτυα κοι­νω­νι­κής οικονομίας

Αξιό­τι­με k. Πρωθυπουργέ

 κ. Υπουργοί 

 

Οι υπο­γρά­φου­σες οργα­νώ­σεις της Κοι­νω­νί­ας των Πολι­τών και φορείς κοι­νω­νι­κής οικο­νο­μί­ας, θέλου­με να εκφρά­σου­με την δυσα­ρέ­σκεια μας για την απου­σία της Κοι­νω­νί­ας των Πολι­τών από την ανα­κοί­νω­ση του Ελλη­νι­κού Σχε­δί­ου Ανά­καμ­ψης και Ανθε­κτι­κό­τη­τας καθώς και την υπο­χρη­μα­το­δό­τη­ση των φορέ­ων κοι­νω­νι­κής οικο­νο­μί­ας και της κοι­νω­νι­κής επιχειρηματικότητας.

Το παρών υπό­μνη­μα υπο­γρά­φουν ομο­σπον­δί­ες και δίκτυα από όλο το φάσμα των φορέ­ων που εκπρο­σω­πούν τον χώρο της κοι­νω­νι­κής οικο­νο­μί­ας στην Ελλάδα.

 

Η Κοι­νω­νι­κή Οικο­νο­μία , ανα­γνω­ρί­ζε­ται από την Ευρω­παϊ­κή Επι­τρο­πή και το Ευρω­παϊ­κό Κοι­νο­βού­λιο ως ένα απο­τε­λε­σμα­τι­κό και επι­τυ­χη­μέ­νο επι­χει­ρη­μα­τι­κό μοντέ­λο που έχει δημιουρ­γή­σει στην Ευρώ­πη 13,6 εκατ. θέσεις εργα­σί­ας , από  2,8 εκατ. επι­χει­ρή­σεις, στις οποί­ες συμ­με­τέ­χουν πάνω 232 εκατ. μέλη ,  80,6 εκατ. εθε­λο­ντές και παρά­γουν  το  8% του  ευρω­παϊ­κού ΑΕΠ.

Θεω­ρεί­ται  βασι­κό συστα­τι­κό του Ευρω­παϊ­κού κοι­νω­νι­κού μοντέ­λου και συν­δέ­ε­ται στε­νά με τη στρα­τη­γι­κή «ΕΕ 2020» (ΕΟΚΕ, 2011).

Η κοι­νω­νι­κή οικο­νο­μία είναι ένα πρω­το­πο­ρια­κό και και­νο­τό­μο μοντέ­λο που επι­διώ­κει κοι­νω­νι­κούς στό­χους, δια­σφα­λί­ζει την συμ­με­το­χή των εργα­ζο­μέ­νων,  επη­ρε­ά­ζει  το τοπι­κό επί­πε­δο δημιουρ­γώ­ντας  απα­σχό­λη­ση και για τις ευά­λω­τες ομά­δες, κοι­νω­νι­κή συνο­χή  και έχει σημα­ντι­κές περι­βαλ­λο­ντι­κές επι­πτώ­σεις. Η συνερ­γα­σία σε τοπι­κό επί­πε­δο είναι η βάση για την ωρί­μαν­ση πρω­το­βου­λιών για τη δημιουρ­γία φορέ­ων της κοι­νω­νι­κής οικονομίας.

Το 2020 η Ευρω­παϊ­κή Επι­τρο­πή παρου­σί­α­σε την   βιο­μη­χα­νι­κή   στρα­τη­γι­κή  για  την  στή­ρι­ξη  της διπλής  μετά­βα­σης στην πρά­σι­νη και στην ψηφια­κή οικο­νο­μία, όπου συμπε­ρι­λαμ­βά­νει την  Οικο­νο­μία της Εγγύ­τη­τας και την Κοι­νω­νι­κή Οικο­νο­μία ως ένα από τα δεκα­τέσ­σε­ρα (14) οικο­συ­στή­μα­τα για να στη­ρι­χθούν οι επεν­δύ­σεις, για  να γίνει η  ΕΕ πιο αντα­γω­νι­στι­κή σε παγκό­σμιο επί­πε­δο και να ενι­σχύ­σει την ανοι­κτή στρα­τη­γι­κή αυτο­νο­μία της.

Η Διά­σκε­ψη των Προ­έ­δρων του Ευρω­παϊ­κού Κοι­νο­βου­λί­ου ενέ­κρι­νε την ανα­σύ­στα­ση της Ομά­δας Κοι­νω­νι­κής Οικο­νο­μί­ας (Intergroup) με την υπο­στή­ρι­ξη περισ­σό­τε­ρων από 80 ευρω­βου­λευ­τών από τις κύριες πολι­τι­κές ομάδες.

Στο πλαί­σιο αυτό συγκρο­τή­θη­κε  το Ευρω­παϊ­κό Δίκτυο των  Δικτύ­ων Κοι­νω­νι­κής Οικο­νο­μί­ας με την επω­νυ­μία «Social Economy Europe», που απο­τε­λεί­ται από τα μεγα­λύ­τε­ρα ευρω­παϊ­κά δίκτυα κοι­νω­νι­κής οικο­νο­μί­ας της ΕΕ και λει­τουρ­γεί ως γραμ­μα­τεία της  Ομά­δας Κοι­νω­νι­κής Οικο­νο­μί­ας του Ευρω­παϊ­κού Κοι­νο­βου­λί­ου, το οποίο παρου­σί­α­σε το έγγρα­φο πολι­τι­κής με τίτλο: “Σχε­διά­ζο­ντας από κοι­νού το Σχέ­διο Δρά­σης για την Κοι­νω­νι­κή Οικο­νο­μία: για μια οικο­νο­μία που λει­τουρ­γεί για ανθρώ­πους και τον πλα­νή­τη” ‚το οποίο  περι­λαμ­βά­νει 7 τομείς προ­τε­ραιο­τή­των ευρω­παϊ­κής δρά­σης, με στό­χο την υπο­στή­ρι­ξη της ανά­πτυ­ξης της κοι­νω­νι­κής οικονομίας.

 

Στη χώρα μας σε οξεία αντί­θε­ση με τα παρα­πά­νω και το ευρω­παϊ­κό κεκτη­μέ­νο, καθώς και με τις ευρω­παϊ­κές οδη­γί­ες και πολι­τι­κές, οι πόροι που δια­τί­θε­νται για την κοι­νω­νι­κή οικο­νο­μία και την οικο­νο­μία φρο­ντί­δας είναι στο υπο­πολ­λα­πλά­σιο του ευρω­παϊ­κού μέσου και της ανα­λο­γι­κό­τη­τας του τρί­του τομέα στο εθνι­κό εισόδημα.

Το γεγο­νός αυτό δεν δυσκο­λεύ­ει μόνο την κοι­νω­νι­κή επι­χει­ρη­μα­τι­κό­τη­τα στην Ελλά­δα αλλά και την ιδία  δια­δι­κα­σία ανά­καμ­ψης από την υγειο­νο­μι­κή και οικο­νο­μι­κή κρίση.

Την δυσκο­λεύ­ει καθώς μένουν ανα­ξιο­ποί­η­τοι και ανε­νερ­γοί υλι­κοί και ανθρώ­πι­νοι πόροι οι οποί­οι μόνο με τη συμ­βο­λή του Κοι­νω­νι­κού κεφα­λαί­ου μπο­ρούν να αξιοποιηθούν.

 

Βέβαια,  κατά κοι­νή δια­πί­στω­ση υπάρ­χει μια εξή­γη­ση της αδρά­νειας καθώς ο χώρος της κοι­νω­νι­κής οικο­νο­μί­ας είναι θεσμι­κά  κατα­κερ­μα­τι­σμέ­νος και πολι­τι­κο­οι­κο­νο­μι­κά υπο­βαθ­μι­σμέ­νος από το σύνο­λο του πολι­τι­κού συστήματος.

Αυτό όμως δεν πρέ­πει ν΄αποτελεί εμπό­διο για μια Κυβέρ­νη­ση που θέλει να αξιο­ποι­ή­σει όλες τις δυνα­τό­τη­τες της κοι­νω­νί­ας. Για­τί η χώρα μας όχι μόνο υπο­λεί­πε­ται του Ευρω­παϊ­κού μέσου όρου, που κυμαί­νε­ται  στο 8–10% του συνό­λου της οικο­νο­μί­ας αλλά, επί της ουσί­ας δεν ανα­γνω­ρί­ζει τους φορείς κοι­νω­νι­κής οικο­νο­μί­ας ως «κοι­νω­νι­κό εταί­ρο» ώστε αντι­προ­σω­πεύ­ει έστω  στο ποσο­στό 1,8 % που κατα­γρά­φε­ται ως συμ­με­το­χή της κοι­νω­νι­κής οικο­νο­μί­ας στο εθνι­κό εισόδημα.

Χαρα­κτη­ρι­στι­κό αυτού του κατα­κερ­μα­τι­σμού είναι ότι, οι φορείς της κοι­νω­νι­κής οικο­νο­μί­ας μοι­ρά­ζο­νται σε πολ­λά υπουρ­γεία και δημό­σιες υπη­ρε­σί­ες και είναι κατα­γε­γραμ­μέ­νοι σε αντί­στοι­χα  μητρώα τα οποία διέ­πο­νται από δια­φο­ρε­τι­κές νομοθεσίες.

Συγκε­κρι­μέ­να  υπάρ­χουν μητρώα και δια­φο­ρε­τι­κοί νόμοι όπως στο υπουρ­γείο Εργα­σί­ας , Υγεί­ας, Πολι­τι­σμού , Γεωρ­γί­ας, Παι­δεί­ας, Περι­βάλ­λο­ντος, Οικο­νο­μι­κών, Εσω­τε­ρι­κών, Ναυ­τι­λί­ας, Μετα­να­στευ­τι­κής πολι­τι­κής και τις περιφέρειες.

 

Ειδι­κά για τους συνε­ται­ρι­σμούς υπάρ­χουν δέκα (10) συνε­ται­ρι­στι­κοί νόμοι και Π.Δ. για διά­φο­ρες κατη­γο­ρί­ες συνε­ται­ρι­σμών (περί αγρο­τι­κών, ανα­γκα­στι­κών αγρο­τι­κών, δασι­κών, αστι­κών, οικο­δο­μι­κών, θαλάσ­σιας αλλη­λα­σφά­λι­σης, κοι­νω­νι­κοί συνε­ται­ρι­σμοί ψυχι­κής υγεί­ας, κοι­νω­νι­κών συνε­ται­ρι­στι­κών επι­χει­ρή­σε­ων, συνε­ται­ρι­σμών εργα­ζο­μέ­νων, ενερ­γεια­κών κοι­νο­τή­των) και πολ­λές φορές αυτοί οι νόμοι είναι αλληλοσυγκρουόμενοι

 

Ας σημειώ­σου­με ότι στην κοι­νω­νι­κή οικο­νο­μία περι­λαμ­βά­νο­νται οι συνε­ται­ρι­σμοί κάθε μορ­φής, οι αστι­κές μη κερ­δο­σκο­πι­κές εται­ρεί­ες κοι­νω­νι­κού σκο­πού, οι σύλ­λο­γοι κοι­νω­νι­κής μέρι­μνας, οικο­λο­γί­ας και πολι­τι­σμού και τα ιδρύ­μα­τα κοι­νω­φε­λούς σκο­πού. Τα υπουρ­γεία που ανα­φέ­ρα­με δια­χει­ρί­ζο­νται και αντί­στοι­χους πόρους κυρί­ως προ­ερ­χό­με­νους από την Ε.Ε. που προ­ο­ρί­ζο­νται συγκε­κρι­μέ­να για την κοι­νω­νι­κή οικονομία.

 

Τα τελευ­ταία χρό­νια όμως, ένα μικρό μέρος των πόρων κατευ­θύ­νε­ται για την ανά­πτυ­ξη της κοι­νω­νι­κής οικο­νο­μί­ας, το μεγα­λύ­τε­ρο μέρος εκτρέ­πε­ται για ανά­γκες του δημο­σί­ου και της τοπι­κής Αυτο­διοί­κη­σης. Ειδι­κά το Υπουρ­γείο Εργα­σί­ας που επι­σή­μως αντι­προ­σω­πεύ­ει και υπο­τί­θε­ται συντο­νί­ζει την κοι­νω­νι­κή οικο­νο­μία στην Ελλά­δα για την Ε.Ε. και δια­χει­ρί­ζε­ται τους περισ­σό­τε­ρους πόρους για τις Κον. Οικον. ελά­χι­στους πόρους δια­θέ­τει στους Φορείς της Κοι­νω­νι­κής Οικο­νο­μί­ας. Ακό­μη χει­ρό­τε­ρα στε­ρεί τις κοι­νω­νι­κές επι­χει­ρή­σεις από  το προ­νό­μιο των  επι­δο­τού­με­νων θέσε­ων εργα­σί­ας, σε αντί­θε­ση με ότι ισχύ­ει με τους Δήμους και τις ιδιω­τι­κές επιχειρήσεις.

Αν λάβου­με υπό­ψη το σχέ­διο από το ταμείο ανά­καμ­ψης και τα κον­δύ­λια που αφο­ρούν ανα­λο­γι­κά και το κομ­μά­τι της κοι­νω­νι­κής οικο­νο­μί­ας όπως: 6,2 δισ. (32,6% του συνό­λου) για την πρά­σι­νη ανάπτυξη,

• 2,1 δισ. (11% του συνό­λου) για την ψηφια­κή μετάβαση,
• 4,1 δισ. (21,5% του συνό­λου) για την απα­σχό­λη­ση, τις δεξιό­τη­τες και την κοι­νω­νι­κή συνοχή,
• 4 δισ. (21% του συνό­λου) για τις ιδιω­τι­κές επεν­δύ­σεις και τον μετα­σχη­μα­τι­σμό της οικονομίας,

Επί­σης τα κον­δύ­λια του ΕΣΠΑ 2021 ‑2027. Τα 4,059 δις αφο­ρούν την ψηφια­κή μετά­βα­ση τα 4,99 δις για την πρά­σι­νη οικο­νο­μία, για την απα­σχό­λη­ση πάνω από 6,32 δις, τα 1,145 δις αφο­ρούν κεφά­λαια για την ανά­πτυ­ξη. Τότε αντι­λαμ­βά­νε­ται κανείς την μηδα­μι­νή συμ­με­το­χή στους Ευρω­παϊ­κούς πόρους των υφι­στά­με­νων  κοι­νω­νι­κών επι­χει­ρή­σε­ων  και ειδι­κό­τε­ρα από το   Υπουρ­γείο εργα­σί­ας. Τα πράγ­μα­τα είναι κάπως καλύ­τε­ρα για τους συνε­ται­ρι­σμούς στον αγρο­τι­κό τομέα που αντι­προ­σω­πεύ­ουν το 0,4 στο εθνι­κό εισό­δη­μα και στις κοι­νω­νι­κές επι­χει­ρή­σεις μέρι­μνας και υγεί­ας που αντι­προ­σω­πεύ­ουν ένα αντί­στοι­χο ποσοστό.

Στα υπό­λοι­πα μητρώα των υπουρ­γεί­ων δεν υπάρ­χουν δημο­σιευ­μέ­να  μετρή­σι­μα  στοι­χεία για την κοι­νω­νι­κή οικο­νο­μία, που και σε αυτά υπο­χρη­μα­το­δο­τεί­ται. Φυσι­κά, όλα αυτά τα αρνη­τι­κά συμ­βαί­νουν για­τί δεν υπάρ­χει ισχυ­ρή αντί­δρα­ση και υπε­ρά­σπι­ση των δικαιω­μά­των τους σε θεσμι­κό επί­πε­δό των κοι­νω­νι­κών επι­χει­ρή­σε­ων. Και δεν υπάρ­χει αντί­δρα­ση για­τί ο χώρος είναι κατα­κερ­μα­τι­σμέ­νος σε πολ­λά μικρά δίκτυα και μεμο­νω­μέ­νες οργανώσεις.

Υπάρ­χουν  ομο­σπον­δί­ες ΚΟΙΝΣΕΠ και ΚΟΙΣΠΕ, ομο­σπον­δί­ες συλ­λό­γων περι­φε­ρεια­κού χαρα­κτή­ρα, δίκτυα συνε­ται­ρι­σμών, ομο­σπον­δί­ες ανα­πή­ρων και  μη κερ­δο­σκο­πι­κών οργα­νώ­σε­ων,  που δεν έχουν καμιά θεσμι­κή επι­κοι­νω­νία και συνερ­γα­σία μετα­ξύ τους.

Ο δια­χω­ρι­σμός των μητρώ­ων πιστο­ποί­η­σης δια­χω­ρί­ζει στην πρά­ξη και κατα­κερ­μα­τί­ζει θεσμι­κά το συλ­λο­γι­κό υπο­κεί­με­νο και τις δυνά­μεις της κοι­νω­νι­κής οικο­νο­μί­ας με απο­τέ­λε­σμα να μη λαμ­βά­νο­νται υπό­ψη στο κυβερ­νη­τι­κό σχεδιασμό.

Αυτές οι συν­θή­κες τώρα αλλά­ζουν, τα κοι­νω­νι­κά δίκτυα μπο­ρούν να εκφρα­στούν από μια ενιαία πλατ­φόρ­μα της συνερ­γα­τι­κής Κοι­νω­νί­ας και να θέσουν το πρό­βλη­μα που απο­τε­λεί ζήτη­μα κοι­νω­νι­κής δικαιοσύνης.

Πιστεύ­ου­με ότι η σημε­ρι­νή Κυβέρ­νη­ση έχει κάθε λόγο ν΄ανατάξει θεσμι­κά και να αξιο­ποι­ή­σει όλες τις δυνά­μεις της κοι­νω­νί­ας και την εθε­λο­ντι­κή προ­σφο­ρά σε σχέ­ση με την κοι­νω­νι­κή επι­χει­ρη­μα­τι­κό­τη­τα ώστε ν΄αναπτυχθεί η οικο­νο­μία της φρο­ντί­δας στην υγεία, το περι­βάλ­λον και την πρά­σι­νη οικο­νο­μία και την αντι­με­τώ­πι­ση της ανερ­γί­ας και  φτώχειας.

Το σχέ­διο ανά­καμ­ψης της ΕΕ δίνει την δυνα­τό­τη­τα στην χώρα μας να ακο­λου­θή­σει ένα ανα­πτυ­ξια­κό στρα­τη­γι­κό σχέ­διο μετά την κρί­ση της παν­δη­μί­ας που θα στη­ρί­ζε­ται και θα υπο­στη­ρί­ζε­ται από την κοι­νω­νία και τους κοι­νω­νι­κούς εταί­ρους και θα απο­βλέ­πει σε μια κοι­νω­νία πιο ανθρώ­πι­νη, πιο δίκαιη με σεβα­σμό στο περι­βάλ­λον με την αξιο­ποί­η­ση της νέας ψηφια­κής τεχνολογίας.

 

Λαμ­βά­νο­ντας υπόψη

 

1. Τη συμ­φω­νία του ΟΗΕ του 2015 για υγιή και βιώ­σι­μη ανά­πτυ­ξη με δεσμεύ­σεις για τους 17 στό­χους και την Ατζέ­ντα 2030 που υπέ­γρα­ψε και η χώρα μας
2. Την καθιέ­ρω­ση από τον ΟΗΕ της παγκό­σμιας προ­ώ­θη­σης Υγιούς Γήραν­σης με το πρό­γραμ­μα 2021 — 2030
3. Την δια­κή­ρυ­ξη της κοι­νω­νι­κής οικο­νο­μί­ας στη σύνο­δο του Μαν­χάιμ της Γερ­μα­νί­ας στις 26 και 27 Μαΐ­ου 2021
4. Τις απο­φά­σεις της Ευρω­παϊ­κής Συνό­δου Κορυ­φής στο Πόρ­το της Πορ­το­γα­λί­ας στις 7 Μαρ­τί­ου 2021
5. Στο στρα­τη­γι­κό σχέ­διο του Υπουρ­γεί­ου Υγεί­ας 2021 – 2023.

 

Ζητού­με

 

1. Τον άμε­σο ορι­σμό συνά­ντη­σης της αντι­προ­σω­πεί­ας όλων των ομο­σπον­διών και δικτύ­ων με τους καθ’ ύλην αρμό­διους υπουρ­γούς, καθώς και την αρμό­δια επι­τρο­πή της Βουλής.
2. Ανοι­χτή δια­βού­λευ­ση της κυβέρ­νη­σης με τους φορείς της κοι­νω­νι­κής οικο­νο­μί­ας όπως προ­βλέ­πε­ται, για όλους τους κοι­νω­νι­κούς εταί­ρους που δυστυ­χώς, στην συγκε­κρι­μέ­νη περί­πτω­ση δεν έχει ενεργοποιηθεί.
3. Ανα­λο­γι­κή κατα­νο­μή των ευρω­παϊ­κών πόρων για τους φορείς της κοι­νω­νι­κής οικο­νο­μί­ας και της οικο­νο­μί­ας της φροντίδας.

 

 

 

 

Παρα­μέ­νου­με στη διά­θε­σή σας για να συζη­τή­σου­με και να δώσου­με τις ανα­λυ­τι­κές προ­τά­σεις μας σε όλα τα έργα του εθνι­κού σχε­δί­ου Ανόρ­θω­σης που θα δημιουρ­γή­σει τις βάσεις για μια κοι­νω­νία αξιο­πρε­πή, δίκαιη με σεβα­σμό στο περι­βάλ­λον και με ορθο­λο­γι­κή αξιο­ποί­η­ση της σύγ­χρο­νης ψηφια­κής τεχνολογίας.

 

Με εκτί­μη­ση,

 

Οι υπο­γρά­φου­σες οργανώσεις

Πανελ­λή­νια ένω­ση Συμπρά­ξε­ων Κοι­νω­νι­κής οικονομίας

 

 

 

 

Βρεί­τε μας και στη σελί­δα μας στο Facebook:

Η Κοι­νω­νι­κή Οικο­νο­μία σήμερα