Πέρελμαν. Ο μάγος των μαθηματικών!

Όχι δεν είναι κάποιος περι­θω­ρια­κός από αυτούς που συνα­ντάς στο μετρό μέχρι και την λεω­φό­ρο Νιέφ­σκι όυτε έχει ξεπη­δή­σει μέσα από τη νου­βέ­λα του Νικο­λάι Γκό­γκολ. Είναι ο Μαθη­μα­τι­κός Μάγος Γκρι­γκό­ρι Για­κό­βλε­βιτς Πέρελ­μαν. Έλυ­σε ένα από τα μεγα­λύ­τε­ρα μαθη­μα­τι­κά προ­βλή­μα­τα στον κόσμο.

Η απόδειξη της Εικασίας του Πουανκαρέ

Το 2000, το Ινστι­τού­το Μαθη­μα­τι­κών Κλέι χάρι­ζε βρα­βεία σε όσους έλυ­ναν βασι­κά προ­βλή­μα­τα στα μαθη­μα­τι­κά. Η εικα­σία του Πουαν­κα­ρέ ήταν ανά­με­σα στα αρχι­κά επτά Προ­βλή­μα­τα της Χιλιε­τί­ας από το Ινστι­τού­το Μαθη­μα­τι­κών Κλέι. Η Εικα­σία του Πουαν­κα­ρέ επι­κέ­ντρω­νε πάνω στην τοπολογία.

Αρχί­ζο­ντας από το 1981, ο Αμε­ρι­κα­νός μαθη­μα­τι­κός Ρίτσαρντ Χάμιλ­τον ανέ­πτυ­ξε τη γεω­με­τρι­κή τεχνι­κή με το όνο­μα ροή Ρίτσι. Το 2003, ο Πέρελ­μαν εκμε­ταλ­λεύ­θη­κε τη ροή Ρίτσι για να απο­δεί­ξει την εικα­σία του Πουαν­κα­ρέ. Μέσω της από­δει­ξης αυτής κατέ­χου­με πότε ένα συμπα­γές αντι­κεί­με­νο είναι τοπο­λο­γι­κά ισο­δύ­να­μο με μία σφαί­ρα. Ο Πέρελ­μαν, σε τρία άρθρα που δημο­σί­ευ­σε το 2002 και το 2003, απέ­δει­ξε την εικα­σία του Πουαν­κα­ρέ, που είχε τεθεί το 1904 και η οποία πριν από τη λύση της θεω­ρού­νταν ως ένα από τα πιο δύσκο­λα προ­βλή­μα­τα στην τοπολογία.

Φωτο­γρα­φι­ζό­με­νος στο μετρό

Εθε­ά­θη και φωτο­γρα­φή­θη­κε στο μετρό της πόλης από Ρώσο blogger, εμφα­νί­ζε­ται στις φωτο­γρα­φί­ες με ανα­τρι­χια­σμέ­να μαλ­λιά, γενειά­δα και παλιά παπού­τσια σχε­δόν σαν να ήταν άστε­γος ή ζητιά­νος. Το Ινστι­τού­το Clay ανα­κοί­νω­σε την απο­νο­μή 1 εκα­τομ­μυ­ρί­ου δολα­ρί­ων στον Perelman σχε­τι­κά με την εικα­σία Poincaré, την οποία ο μαθη­μα­τι­κός απέρ­ρι­ψε λέγο­ντας: «Αν η λύση είναι η σωστή, δεν χρειά­ζε­ται άλλο βραβείο.

Ο Γκρι­γκό­ρι Για­κό­βλε­βιτς Πέρελ­μαν γεν­νή­θη­κε στις 13 Ιου­νί­ου 1966 στο Λένιν­γκράντ (σημε­ρι­νή Αγία Πετρού­πο­λη). Η μητέ­ρα του σπού­δα­σε μαθη­μα­τι­κά, αλλά παρά­τη­σε τις μετα­πτυ­χια­κές της σπου­δές για να μεγα­λώ­σει τον γιό της. Ο Πέρελ­μαν έλαμ­ψε στα μαθη­μα­τι­κά από νωρίς και μάλι­στα εγγρά­φη­κε σε Γυμνά­σιο του Λένιν­γκραντ το οποίο ειδι­κευό­ταν στα μαθη­μα­τι­κά και τη φυσι­κή. Το 1982, κέρ­δι­σε το χρυ­σό μετάλ­λιο στη Διε­θνή Μαθη­μα­τι­κή Ολυ­μπιά­δα. Ο Πέρελ­μαν φοί­τη­σε στο Κρα­τι­κό Πανε­πι­στή­μιο του Λένιν­γκραντ. Εκεί στη σχο­λή Μαθη­μα­τι­κών και Μηχα­νι­κής πήρε και το διδα­κτο­ρι­κό του. Στη συνέ­χεια εργά­στη­κε στο Ινστι­τού­το Μαθη­μα­τι­κών Στε­κλόφ της Ακα­δη­μί­ας Επι­στη­μών της Σοβιε­τι­κής Ένω­σης. Μετά από αυτά διο­ρί­στη­κε σε ερευ­νη­τι­κές θέσεις σε αμε­ρι­κα­νι­κά πανε­πι­στή­μια αλλά ξανα­γύ­ρι­σε στην πατρί­δα του. Το έργο του πάνω στη Γεω­με­τρία του Ρίμαν και την τοπο­λο­γία είναι αυτό που τον έκα­νε διάσημο.

Ο Διδά­κτωρ των μαθη­μα­τι­κών Περελ­μάν έγι­νε ο πρώ­τος επι­στή­μο­νας που αρνή­θη­κε να παρα­λά­βει το θεω­ρού­με­νο ως Νόμπελ των μαθη­μα­τι­κών Μετάλ­λιο Φιλντς το 2006 λέγο­ντας: «Τα χρή­μα­τα ή η δόξα δεν με ενδια­φέ­ρουν. Δεν θέλω να με επι­δει­κνύ­ουν όπως ένα ζώο σε ζωο­λο­γι­κό κήπο. Δεν είμαι ένας ήρω­ας των μαθη­μα­τι­κών. Δεν είμαι καν επι­τυ­χη­μέ­νος· γι’ αυτό δεν θέλω να βρε­θώ στη θέση του να πρέ­πει να με κοι­τά­νε όλοι» Ο Περελ­μάν, αρνή­θη­κε να παρα­λά­βει εκτός από το μετάλ­λιο Φιλντς το 2006, άλλα δύο βρα­βεία: το βρα­βείο της Ευρω­παϊ­κής μαθη­μα­τι­κής εται­ρεί­ας το 1996 και το βρα­βείο της χιλιε­τη­ρί­δας (αγγλ: Millennium Prize) το 2010 από το Ινστι­τού­το Clay Mathematics

Για να αντι­λη­φθεί κανείς πόσο περί­πλο­κη ήταν η εικα­σία του Πουαν­κα­ρέ, αρκεί να ανα­φέ­ρου­με ότι ιδιο­φυ­είς μαθη­μα­τι­κοί χρειά­στη­κε να εργα­στούν επί τέσ­σε­ρα χρό­νια για να ελέγ­ξουν την εγκυ­ρό­τη­τα της από­δει­ξης του Περελ­μάν. Εκτι­μά­ται ότι η επι­βε­βαί­ω­ση της λύσης του γρί­φου θα συμ­βά­λει καθο­ρι­στι­κά στην κατα­νό­η­ση που έχου­με για τον χώρο, ακό­μη και στη γνώ­ση μας για το «σχή­μα» του σύμπαντος

Σε μια σπά­νια συνέ­ντευ­ξή του στην καθη­με­ρι­νή εφη­με­ρί­δα «Κομ­σο­μόλ­σκα­για Πράβ­ντα» διη­γή­θη­κε ότι προ­σπά­θη­σε να κατα­λά­βει πώς ο Ιησούς περ­πά­τη­σε πάνω στο νερό: «προ­σπα­θού­σα να υπο­λο­γί­σω την ταχύ­τη­τα με την οποία περ­πα­τού­σε πάνω στο νερό», δήλω­σε. Εξή­γη­σε επί­σης ότι αρνή­θη­κε την αμοι­βή του ενός εκα­τομ­μυ­ρί­ου δολα­ρί­ων του Ινστι­τού­του Clay Mathematics για τη λύση του προ­βλή­μα­τος του Ανρί Πουαν­κα­ρέ, για­τί όπως είπε «γνω­ρί­ζω πώς να κυβερ­νή­σω το σύμπαν· για­τί να τρέ­ξω πίσω από ένα εκα­τομ­μύ­ριο δολάρια;»

Είναι ακό­μη ιδιαί­τε­ρο το γεγο­νός ότι τα τρία άρθρα που συνέ­τα­ξε όσον αφο­ρά την από­δει­ξη της περί­φη­μης «εικα­σί­ας», τα ανήρ­τη­σε στην ιστο­σε­λί­δα ελεύ­θε­ρης δια­κί­νη­σης επι­στη­μο­νι­κών άρθρων του αμε­ρι­κα­νι­κού πανε­πι­στη­μί­ου Κορ­νέλ αντί να κατα­θέ­σει την εργα­σία του σε ένα έγκυ­ρο επι­στη­μο­νι­κό περιο­δι­κό με αξιο­λό­γη­ση από ομό­τι­μους κριτές

Ο Perelman έχει απορ­ρί­ψει τον νόμι­μο χώρο του στις δομές της σύγ­χρο­νης επι­στή­μης, παρό­λο που έχει γίνει ο νού­με­ρο ένα μαθη­μα­τι­κός στον κόσμο. Απορ­ρί­πτει κάθε επα­φή με συναδέλφους.

Η ζωή απο­δει­κνύ­ει ότι τα μεγά­λα επι­τεύγ­μα­τα στην επι­στή­μη συχνά σημαί­νουν μονα­ξιά. Στην πόλη της Αγί­ας Πετρού­πο­λης μπο­ρείς να συνα­ντή­σεις νέους με μπλου­ζά­κια με την εικό­να του Perelman και τη γρα­φή: «Δεν αγο­ρά­ζο­νται όλα».

Αγνο­ώ­ντας τους κανό­νες συμπε­ρι­φο­ράς της επι­στη­μο­νι­κής κοι­νό­τη­τας, ο Perelman πέτυ­χε τη μέγι­στη απο­τε­λε­σμα­τι­κό­τη­τα του έργου του συνε­χί­ζο­ντας να ζει μια ζωή ερη­μί­τη, στη μοναξιά.